काठमाण्डू, प्रधानमन्त्री केपी ओली र अमेरिकाका खर्बपति व्यवसायी एलन मस्कबीच भर्चुअल संवाद भएको छ ।
शुक्रबार। साँझ प्रधानमन्त्री ओली र स्पेश एक्स कम्पनीका मालिक मस्कबीच भर्चुअल संवाद भएको प्रधानमन्त्रीको निजी सचिवालयले जनाएको छ ।
मस्कले नेपालमा स्याटलाइट इन्टरनेट सेवा स्टार लिंक सुरु गर्न इच्छा देखाइरहेका बेला भएको संवादलाई अर्थपुर्ण रुपमा हेरिएको छ ।
रसुवा, सान्जेन जलविद्युत कम्पनी लिमिटेड अन्तर्गत रसुवा जिल्लाको आमाछोदिङ्मो-५ मा निर्माणाधिन ४२.५ मेगावाट क्षमताको सान्जेन जलविद्युत आयोजनाको सम्पूर्ण प्राविधिक परीक्षण सम्पन्न भई पहिलो युनिटबाट उत्पादित विद्युत् राष्ट्रिय प्रसारण लाइनमा जडान भएको छ ।
कम्पनीका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत अर्पण बहादुर सिंहका अनुसार आयोजनाको बाँकी दुई युनिटको परीक्षण समेत २०८१/०८/०९ गते सम्पन्न गरी कूल जडित क्षमता अनुरुपकै विद्युत् उत्पादन गरी राष्ट्रिय प्रसारण लाइनमा जडान गरिनेछ ।
क्यास्केड मोडलमा निर्माण गरिएका पिकिङ्ग रन अफ दि रिभर दुई आयोजना मध्ये सान्जेन (माथिल्लो) जलविद्युत आयोजनाले २०८० भाद्र मसान्त मै सम्पन्न गरी २०८० साल असोज २१ गतेबाट ११ के.भी. कन्टिन्जेन्सी प्रसारण लाइन मार्फत व्यापारिक उत्पादन गरिरहेको छ ।
उक्त आयोजनाको विद्युत् प्रवाहको लागि कम्पनी आफैले ८ किलोमिटर ११ केभी डवल सर्किट प्रशारणलाइन तथा १३२/११ के भि सवस्टेशन तत्काल निर्माण कार्य सम्पन्न गरी चिलिमे त्रिशुली ६६ के भि प्रशारणलाइन मार्फत क्षमताको सिमितताका कारण करिब ८.५ मे वा विद्युत् वैकल्पिक रुपमा विक्री गरी हाल सम्म करिब ३० करोड रुपैयाँ आम्दानी गरिसकेको छ ।
सान्जेन तथा सान्जेन (माथिल्लो) दुबै आयोजनाहरुको निर्माणकालमा आएको २०७२ सालको महा-भुकम्प, कोभिड -१९, नाकावन्दी, राष्ट्रिय प्रसारण लाइन उपलब्ध नहुनु लगायतका विविध अवरोधहरुले आयोजना निर्धारित समयमा सम्पन्न हुन नसके पनि हालै चिलिमे-त्रिशुली २२० के.भी. प्रसारण लाइन सम्पन्न हुने बित्तिकै आयोजनाहरुबाट विद्युत् उत्पादन गरी राष्ट्रिय प्रसारण लाइनमा जोड्न सफल भएको कम्पनीले जनाएको छ ।
नेपालमा निर्माणाधिन पिकिङ्ग रन अफ दि रिभर आयोजना मध्ये नमुना आयोजना रहेको कम्पनीले जनाएको छ ।
सान्जेन माथिल्लो जलविद्युत आयोजनाको हेडवर्क्समा करिब ४४ हजार घनमिटर क्षमताको पानी जम्मा गरी राष्ट्रिय विद्युत् प्रणालीलाई ७० मिनेट सहज गर्न सकिने पिकिङ्ग पोखरीको निर्माण गरिएको छ।
उक्त पोखरीको पानी सञ्चय गरी साँझको समयमा थप विजुली उत्पादन गरी राष्ट्रिय विद्युत् प्रणाली उल्लेखनीय योगदान गर्न सकिने आयोजनाका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत अर्पण वहादुर सिंहले जानकारी दिए ।
उक्त पिकिङ्ग पोखरीका कारण आयोजना मर्मत सम्भार गर्न र इमर्जेन्सी व्रेकडाउनमा समेत पावरहाउस सञ्चालन गर्न सकिने जनाएका छन् ।
नेपालमा भएका क्यासकेड आयोजना मध्ये (ईडीभी) जडान गरी सान्जेन माथिल्लो आयोजना मर्मत सम्भार गर्दा पनि तल्लो आयोजना निरन्तर विद्युत् उत्पादन गर्न सकिने नेपालकै पहिलो आयोजना रहेको कम्पनी सचिव घनश्याम श्रेष्ठले जनाएका छन् ।
नेपालमै नमूना प्रविधिको रुपमा पहिलो पटक जडान गरिएको उक्त प्रविधी आगामी दिनमा अन्य क्यासकेड आयोजनाहरुले जडान गरी क्यासकेडको तल्लो आयोजना माथि माथिल्लो आयोजनामा रहने निर्भरता कम गर्न सकिने उनले बताए ।
उक्त जर्मनीमा निर्माण भएको ईडीभीको कारण कम्पनीलाइ आयोजना मर्मत सम्भार समयका कारण हुने क्षति रोकी आर्थिक रुपमा ठुलो राहत दिने कुरा समेत श्रेष्ठले जनाएका छन् ।
सोही विशेषताका कारण काठमाण्डौ विश्वविद्यालयले उक्त आयोजनाको मोडेल आफ्नो परीक्षण ल्यावमा मोडेल आयोजनाको रुपमा सञ्चालन गरेको छ ।
हाल नेपालमा विकास गरिएका क्यास्केड आयोजनाहरु मध्ये यो नमुना आयोजना रहेकोले जलविद्युत विकास, नविकरणीय उर्जा, हाइड्रोलोजी, दिगो विकास लगायतका विषयमा अध्ययनरत् विधार्थीहरुको प्रयोगात्मक अध्ययन अनुसन्धानका लागि समेत उपयोग गर्न सकिने कम्पनी सचिव श्रेष्ठले बताए ।
सान्जेन (माथिल्लो) जलविद्युत आयोजनको सिभिल निर्माण कार्य ECI-Bajraguru CPL J/V, इलेक्ट्रोमेकानिकल निर्माण कार्य विश्व कै ठूलो टर्वाइन निर्माणकर्ता मध्ये चिनियाँ कम्पनी Dongfang Eletric Corporation ले गरेको हो भने हाइड्रो मेकानिकल निर्माण कार्य स्वदेशी कम्पनि Nepal Hydro Electric Ltd ले गरेको हो ।
कम्पनीवाट निर्माणाधिन ४२.५ मे. वा. क्षमताको सान्जेन जलविद्युत आयोजनाको समेत सम्पूर्ण निर्माण कार्य सम्पन्न भई मंसिर ७ गते देखि परीक्षण उत्पादन सुरु गरिएको छ भने सबै युनिटको परीक्षण यही मंसिर ९ गते भित्र सम्पन्न गरी ४२.५ मे. वा. विद्युत् राष्ट्रिय विद्युत् प्रणालीमा प्रवाह गर्ने योजना रहेको प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सिंहले जनाएका छन् ।
यसवाट हिउँद महिनामा हुने प्रणालीको असन्तुलन केही हदसम्म समाधान गर्न मद्दत पुग्ने देखिएको छ ।
मेष : समय बलवान् नहुँदा काममा निराश, शोक–सन्ताप, धन हानि, सन्तान–कष्ट हुन सक्छ ।
वृष : तपाईंका लागि दिन त्यति सन्तोषजनक देखिँदैन । अपच, अस्तव्यस्त, दौडधूप, हुन सक्छ ।
मिथुन : शुभ समयको आगमन भएकाले द्रव्य लाभ, मान–सम्मान, उन्नति–प्रगति हुने सम्भावना छ ।
कर्कट : सजग रहनु बेस होला । धन नाश, मानसिक अस्थिरता, असन्तोष, अपव्यय हुन सक्छ ।
सिंह : दिन उत्तम फलदायक छ । धन प्राप्ति, कोसेली प्राप्ति, उत्तम भोजन, कार्य सफल होला ।
कन्या : अस्वस्थता, इष्टमित्रसँग विवाद, चोटपटकको भय हुन सक्ने भएकाले सतर्क रहनु बेस होला ।
तुला : दिन शुभ भएकाले विविध वस्तु वा सेवाको लाभ, मिष्ठान्न भोजन, द्रव्य प्राप्ति हुने देखिन्छ ।
वृश्चिक : दिन बलियो छ । सुख–सन्तोष, कार्य सिद्धि, निरोगिता, काममा सन्तुष्टिको सम्भावना छ ।
धनु : समय अनुकूल नभएकाले राज्यबाट भय, अपयश, व्यापारमा व्यवधान नआउला भन्न सकिन्न ।
मकर : तपाईंका लागि समय अनुकूल नहुँदा रोगको भय, कार्य बाधा, धन हानि, अस्वस्थता हुन सक्छ ।
कुम्भ : दिन बलवान् छ । धन लाभ, समस्याको समाधान, पठनपाठनमा सफलता हुने देखिन्छ ।
मीन : शुभ समयको आगमन भएको छ । द्रव्य लाभ, शत्रु विजय, खेल–परीक्षा आदिमा सफलता होला ।
काठमाण्डू, आज पनि देशका केही स्थानमा हल्का वर्षा र हिमपातको सम्भावना रहेको छ ।
मौसम पूर्वानुमान महाशाखाका अनुसार आज दिउँसो कोशी, बागमती, गण्डकी र कर्णाली प्रदेशका पहाडी भू–भागका एक/दुई स्थानमा हल्का वर्षा तथा उच्च पहाडी तथा हिमाली भू-भागका एक/दुई स्थानमा हल्का हिमपातको सम्भावना रहेको हो ।
राति कोशी, गण्डकी र कर्णाली प्रदेशका पहाडी भू–भागमा आंशिक बदली रही बाँकी भू–भागमा मौसम मुख्यतया सफा रहनेछ ।
कोशी, गण्डकी र कर्णाली प्रदेशका पहाडी भू–भागका एक/दुई स्थानमा हल्का वर्षा तथा उच्च पहाडी तथा हिमाली भू–भागका एकरदुई स्थानमा हल्का हिमपातको सम्भावना छ ।
महाशाखाका अनुसार कोशी, बागमती, गण्डकी र कर्णाली प्रदेशका पहाडी भू–भागका एक/दुई स्थानमा हल्का वर्षा तथा उच्च पहाडी तथा हिमाली भू-भागका एक/दुई स्थानमा हल्का हिमपातको सम्भावना छ ।
देशमा हाल पश्चिमी वायुको सामान्य प्रभाव छ । यस्तै, भारतको उत्तर प्रदेशको तल्लो वायुमण्डलमा कमजोर न्यूनचापीय प्रणाली अवस्थित रहेको महाशाखाले जनाएको छ ।
झापा, नेपाल बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्था (एनएमसी) ले रु ११ करोड ४३ लाख ६१ हजार बराबरको चिया भारत निर्यात गरेको छ ।
संस्थाले तीन लाख ६४ हजार ४४ केजी तयारी चिया निर्यातबाट उक्त रकम आर्जन गरेको हो ।
“गुणस्तरीय चिया उत्पादनमा जोड दिइरहेका छौँ । चियाखेती गर्ने किसान हाम्रो सहकारीका सदस्य हुनुहुन्छ ।
चियाखेती किसानहरूले गर्नुहुन्छ, हामी पत्ती किनेर तयारी चिया उत्पादन गर्छौं ”, संस्थाका व्यवसाय प्रमुख रवीन्द्र पाण्डेले भने ।
इलामको सूर्योदय–१, माइजोगमाई–१ र झापाको मेचीनगर–५ मा संस्थाले तीनवटा चिया प्रशोधन कारखाना सञ्चालनमा ल्याएको छ ।
इलाममा उत्पादित चियालाई उपभोक्ताले रुचाएकाले त्यहाँ उत्पादित हरियोपत्ती संस्थाले खरिद गर्दै आएको छ ।
संस्थामा तीन सय ५० जना चिया किसान आबद्ध रहेका र चिया व्यवसायमा रु। १३ करोड लगानी भएको उनले बताए ।
संस्थाको चिया व्यवसायमा ५२ जनाले प्रत्यक्ष रोजगारी पाएका छन् । संस्थाले ‘एनएमसी’ ब्रान्डमा ब्ल्याक टी, अर्थोडक्स टी र ग्रीन टी उत्पादन गर्दै आएको छ ।
उत्पादित चियामध्ये १० प्रतिशत स्वदेशमा खपत हुने र बाँकी निर्यात हुँदै आएको जानकारी उनले दिए ।
बचत तथा ऋण कारोबार, कृषि फार्म, डेरी उद्योग र सहकारी ‘सुपर मार्केट’ सञ्चालन गरिरहेको उक्त संस्थाले किसानबाट सोझै चियापत्ती खरिद गरेपछि उनीहरू लाभान्वित भएका छन् ।
उनीहरूले अघिल्लो महिनाको भुक्तानी सहज रूपमा हरेक महिनाको १५ गते पाउने गरेका छन् ।
रासस
काठमाण्डू, नेपाली चलचित्रमा अझै पनि भारतीय कलाकारको भिड बटुलेर चलचित्र चलाउँछु भन्ने प्रवृति हटेको छैन् ।
चलचित्र ‘ह्रस्व दीर्घ’ यसको उदाहरण हो । कुनै बेला चलचित्र नोटबुकको ‘गाला रातै गाला रातै’ बोलको गीतबाट चर्चा कमाउनुभएकी नायिका नीता ढुङ्गाना निर्मित चलचित्र ‘ह्रस्व दीर्घ’ ले पनि केवल भारतीय कलाकारलाई भेला पार्ने काम मात्र गरेको छ ।
चलचित्रको कथा सामान्य छ । मेयर (विपना थापा) को छोरा हरि (हरिहर अधिकारी) र देवधाम चलाउने महामहन्त (प्रदीप रावत) की छोरी नारायणी (नीता ढुङ्गाना) बिचको प्रेमकथा हो ‘ह्रस्व दीर्घ’ ।
हरि भगाउ डटकमका सञ्चालक हुन्छन् । उनका साथी काले (आदर्श मिश्र) दुवै मिलेर दुःखमा परेकालाई मद्दत गर्ने काम गर्छन् ।
यस्तै काम गर्दागर्दै उनको भेट अनौठो तरिकामा नारायणीसँग हुन्छ । मन्दिरको पोखरीमा चिप्लियर लड्न लागेकी नारायणीलाई हरिले बचाउँछन् ।
संयोगले हरिको हात नारायणीसँग २४ घण्टासम्म जोडिन पुग्छ २४ घण्टा दुवैसँगै रहँदा अनेकन घटना घट्छन् ।
यसपछि चलचित्रको कथाले अनेकन मोड लिन्छ । दुवैको प्रेमलाप सुरु हुन्छ । दुवैको परिवारलाई उनीहरूको प्रेमबारे थाहा हुन्छ ।
महामहन्तले हरिको आमासँग प्रदीपलाई एक महिना धाममा बस्नुपर्ने सर्त राख्छन् र हरिको आमाले पनि नारायणीलाई आफूलाई एक महिनासम्म राख्ने सर्त राख्छिन् ।
दुवैलाई सर्त स्विकार्य हुन्छ । हरिको विवाह नारायणीसँग हुन्छ वा हुन्न ? यही कुरामा रुमलिएको छ चलचित्रको कथा ।
हरिले महामहन्तलाई प्रभावित बनाउन सक्लान त ? यता नारायणी हरिको आमासँग कति घुलमिल हुन सक्छिन् ।
एक महिना समय पनि सकिन्छ र कथामा अर्को मोड तब आउँछ जब नारायाणीले आफ्नी बहिनी (गरिमा शर्मा) कसको मद्दतले भागिन् र उनलाई मर्नुपर्ने अवस्था कसले सिर्जना गरेको हुन्छ भन्ने थाहा पाउँछिन् ।
मरिसकेकी बहिनीले कथामा अनेकन ट्विस्ट ल्याउने काम गर्छिन् । चलचित्रको राम्रो पक्ष भनेकै दक्षिण भारतीय कलाकारहरूको अभिनय र यसको सिनेमाटोग्राफी हो ।
चलचित्रमा साधारण दृश्यलाई पनि सिनेमाटोग्राफरले मेहनत गरेर खिच्नुभएको छ । चलचित्रको कमजोर पक्ष भनेको यसको कथा हो ।
नीता ढुङ्गाना र हरिहर अधिकारीको भूमिकालाई ठिकठाक भन्नु पर्छ । आमाको भूमिकामा विपना थापा र सञ्चिता लुइँटेललाई सुहाएको छ ।
गरिमा शर्माको अभिनयमा केही मात्रामा भए पनि सुधार आएको देखिन्छ । भावनात्मक दृश्य उहाँलाई सुहाएको छ ।
दक्षिण भारतीय चलचित्रमा सधैँ हसाइरहने भूमिकामा देखिएका भारतीय अभिनेता ब्रह्मानन्दमको अभिनयमा धेरै आशा गरिएको थियो जुन आशा निराशामा बदलिएको छ ।
अभिनयमा पर्फेक्ट भए पनि उनको हसाउने शैली चलचित्रमा फितलो छ ।
दक्षिण भारतीय चलचित्र र गजनी फेम प्रदीप रावतको अभिनयबाट नेपाली दर्शक प्रभावित बनेका थिए र ‘ह्रस्व दीर्घ’ मा पनि उनको अभिनय प्रशंसायोग्य छ ।
हरिको साथी बनेका आदर्श मिश्र र नारायणीको साथी बनेकी लक्ष्मी पौडेलको अभिनयमा खासै तुक छैन । उनीहरूलाई चलचित्रमा अनुहार देखाउन मात्र राखिएको हो जस्तो भान हुन्छ ।
चलचित्रको दृश्य, गीतसङ्गीतले अवश्य नै दर्शकको मन छुन्छ । चलचित्र मुख्य खस्किएको भनेकै यसको कथा र पटकथामा नै हो ।
चलचित्र विभिन्न कथामा रुमलिएको छ । ज्योतिष हरिहर अधिकारीले चलचित्रको कथामा अझ बढी समय बिताएका भए चलचित्र हेर्नलायक बन्थ्यो कि ?
काठमाण्डू, अन्तराष्ट्रिय कानूनका ज्ञाता प्रा.डा. युवराज संग्रौलाले चीनसहित दक्षिण एसियाली देशका युवा तथा विद्यार्थीहरुलाई अमेरिकी भिषाको पछि नलाग्न आग्रह गरेका छन ।
काठमाडौँ स्कुल अफ ल र रसियन हाउसले संयुक्त रुपमा आयोजना गरेको “अन्तराष्ट्रिय सम्बन्ध र कानूनमा बहुध्रुवियता” विषयक अन्तक्रिया कार्यक्रममा बोल्दै उनले यस्तो कुरा बताएका हुन ।
सो क्रममा उनले युवा तथा विद्यार्थीहरुबाट आफ्नो देश र दक्षिण क्षेत्रकै सबलताका लागि लागिपर्ने प्रतिबद्धता समेत लिएका थिए ।
भारत र चीनमा गाँजरको ठूलो माग रहेको र नेपालमा यसको उत्पादनको सम्भावना रहेको उदाहरण दिँदै उनले परस्पर सहयोग र बजार सम्भावनाले यो क्षेत्रलाई जुरुक्कै उठाउन सकिने बताए ।
“गाँजर उत्पादनमा लाग, अमेरिकी सपना त्यागिदेउ” नेपाली विद्यार्थीहरुलाई लक्षित गर्दै उनले भने ।
अन्तराष्ट्रिय सम्बन्धका जानकार रचित मुरारकाले अबको समय दक्षिणको भएको बताए । पश्चिमा शक्ति आँफैमा चुनौतिपूर्ण अवस्थाबाट गुज्रिरहेको उनको दावी थियो ।
ब्रिक्स विज्ञ परिषदका प्रमुख पवन कुमारले ब्रिक्स राष्ट्र तथा दक्षिणका लागि लागानीको राम्रो बातावरण बनिरहेको उल्लेख गरे ।
विद्यार्थी र जानकारहरुबीच यसबारे लामै सवाल जवाफ र छलफल समेत भएको थियो । बहस बहुध्रुवीय विश्वको पक्षमा केन्द्रित थियो ।
वक्ताहरुले पश्चिमा शक्तिलाई चुनौति दिँदै दक्षिणको हितलाई प्राथमिकता दिने कार्यमा ब्रिक्सले अगुवाई गर्ने बताएका थिए ।
अन्तक्रिया कार्यक्रममा चीन, भारत, नेपाल, बंगलादेश लगायतका प्राध्यापक तथा युवा विद्यार्थीहरुको सहभागिता थियो ।।
काठमाण्डू, मंसिर १६ मा हुने स्थानीय तह उपनिर्वाचनका लागि सत्तारूढ दल नेपाली कांग्रेसले १५ बुँदे आन्तरिक सर्कुलर जारी गरेको छ ।
कांग्रेसले सहकारी ठगीमा परेका नागरिकको बचत फिर्ता र दोषीलाई दण्ड दिलाउने प्रतिबद्धता मतदातासमक्ष जनाउन पनि निर्देशन दिएको छ ।
पार्टीले ‘दोषीलाई दण्ड दिलाउने’ प्रतिबद्धता जनाउँदै रास्वपा सभापति रवि लामिछानेले सहित सहकारीको बचत हिनामिनामा संलग्नहरूलाई इंगित गर्न खोजेको छ ।
लामिछाने सहकारी ठग भएको भन्दै लामो समय कांग्रेसले सदन र विभिन्न सार्वजनिक मञ्चबाट उक्त एजेण्डा स्थापित गर्न संघर्ष गरेको थियो ।
कांग्रेसकै अडानमा संसदीय छानबिन समितिमात्र बनेन, समितिको प्रतिवेदनकै आधारमा उनै लामिछाने हाल प्रहरीको हिरासतसम्म पुगेका छन् ।
सर्कुलरमा सत्ता सहयात्री दल नेकपा एमालेलाई गालीगलौज गरेर नबिच्क्याउन मातहतका समितिलाई निर्देशन दिइएको छ ।
केन्द्रीय उपनिर्वाचन परिचालन समिति संयोजकसमेत रहेका महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्माले उपनिर्वाचन केन्द्रित सर्कुलर जारी गरेका हुन् ।
उपनिर्वाचन हुने स्थानीय तहका समिति, जिल्ला र प्रदेश कार्यसमितिहरूको नाममा बुधबार १५ बुँदे सर्कुलर जारी भएको हो ।
‘चुनावी प्रतिस्पर्धाका बिच पनि दलहरूबिच सद्भाव र सामाजिक एकता कायम राख्न नेपाली कांग्रेसले नै विशेष समन्वय र नेतृत्वदायी भूमिका निर्वाह गर्नुछ,’ सर्कुलरमा लेखिएको छ ।
महामन्त्री शर्माद्वारा जारी सर्कुलरमा नेकपा एमालेसँग सत्ता सहकार्यको विषय पनि समावेश छ ।
अर्थात् कांग्रेसले सत्तामा भएको गठबन्धनलाई असर नगर्ने गरी चुनावी अभियानलाई अघि बढाउने र आफ्नो मुख्य प्रतिस्पर्धी एमालेलाई पनि नबिच्क्याउने नीति लिएको छ ।
‘बुधबार नै हामीले सर्कुलर तल पठाइसकेका छौँ,’ समितिका एक सदस्यले भने ।
स्रोतका अनुसार स्थानीय तह निर्वाचन हुने सबै तहका वडा, पालिका, प्रदेश तथा प्रतिनिधिसभा क्षेत्र, जिल्ला र प्रदेश कार्यसमितिलाई उक्त सर्कुलर पठाइएको हो ।
जसमा दलहरू बिच सद्भाव र सामाजिक एकताको विषय मुख्य रूपमा राखिएको छ ।
‘मुख्य प्रतिस्पर्धी दलसँग सरकारमा सँगै रहेको भए पनि सरकारमा सहकार्य, मैदानमा प्रतिस्पर्धाको नीतिमा प्रस्ट हुनुपर्छ,’ सर्कुलरमा लेखिएको छ ।
सर्कुलर मार्फत कांग्रेसले उपनिर्वाचन हुने भूगोलमा चुनाव केन्द्रित अभियान बाहेक अन्य कार्यक्रम मंसिर १६ गते अघि नगर्न पनि निर्देशन जारी गरेको छ ।
यस्तै मत प्रभावित गर्न सक्ने व्यक्तिहरूलाई जुनसुकै अवस्थामा रहे पनि आफ्नो स्थानीय तहमा पुगेर समय दिनैपर्ने उल्लेख गरेको छ ।
‘चुनाव हुने भूगोलमा प्रभाव राख्ने साथीहरू देशभित्र जहाँ भए पनि फर्किएर गाउँमा समय दिने,’ सर्कुलरमा लेखिएको छ ।
यस्ता छन् कांग्रेसका मुद्दा र प्रतिबद्धता
उपनिर्वाचनका लागि महामन्त्री शर्माको नेतृत्वमा बनेको केन्द्रीय निर्वाचन समन्वय संयोजन समितिले ६ वटा मुद्दा र प्रतिबद्धता तय गरेर रूख चिह्नमा मत माग्ने निर्णय गरेको छ ।
उक्त निर्णयसहित स्थानीय तहमा गरिएको परिपत्र अनुसार पहिलो नम्बरमा लोकतान्त्रिक प्रणालीलाई अझ बलियो बनाउने प्रतिबद्धतासहित मत माग्न निर्देशन दिइएको छ ।
स्रोतका अनुसार दोस्रो नम्बरमा कांग्रेसले स्थानीय तहलाई थप जनमुखी बनाउन मत माग्ने छ । तेस्रो नम्बरमा संघीय सरकारलाई अझ जिम्मेवार बनाउने उल्लेख छ ।
पार्टीले चौथो नम्बरमा सहकारी ठगीमा परेका नागरिकलाई बचत फिर्ता र दोषीलाई दण्ड दिलाउने एजेण्डा राखेको छ ।
पाँचौँ नम्बरमा गाउँठाउँमा विगतमा पुगेका विकासका कार्य नागरिक पंक्तिमा स्मरण गराउँदै अधुरा विकास योजनालाई गति दिएर नागरिकमा नयाँ विश्वास भर्ने कर्म गर्न भनिएको छ ।
छैटौँ एजेण्डाका रूपमा स्थानीयवासीको भावना र आवश्यकता अनुरुप स्थानीयस्तरका मुद्दाको जिम्मेवार ढंगले नेतृत्व गर्नका लागि कांग्रेसलाई जिताउन भन्दै मत माग्नेगरी तल्ला तहमा परिपत्र गरेको छ ।
उपनिर्वाचनमा देखाउने आचरण हेरेरमात्र कारबाही फुकुवा
परिपत्र अनुसार स्थानीय तह उपनिर्वाचन हुने स्थानमा रहेका तर अनुशासनको कारबाही भोगिरहेका नेता–कार्यकर्तामाथिको कारबाही फुकुवा गर्न केही शर्त राखिएको छ ।
परिपत्रमा निर्वाचनमा पार्टीको निर्णयविरुद्ध उम्मेदवारी दिएका या विरुद्धमा रहेकाहरूलाई उपनिर्वाचनमा पार्टीको उम्मेदवार जिताउन निर्वाह गर्ने भूमिकाका आधारमा कारबवाही फुकुवा, सदस्यता नवीकरण र जिम्मेवारी प्रदान गर्ने उल्लेख छ ।
‘उहाँले हाम्रो आधिकारिक उम्मेदवार जिताउन जसरी भूमिका खेल्नुहुन्छ, सोही अनुसार पार्टीले कारबाहीमा परेका साथीहरूको विषयमा निर्णय गर्नेछ,’ स्रोतले भन्यो, ‘यसको अर्थ कारबाहीमा पर्नुभएको साथीहरूको विषयमा निर्वाचन पश्चात् मात्र निर्णय हुन्छ ।
चितवनका दिनेश कोइरालाहरू जस्तै राम्रो काम गर्नुभए फिर्ता हुन्छ । हैन, राम्रो गर्नुभएन भने उहाँहरूको कारबाही यथावत् रहन्छ ।’
तल्लो तहको सिफारिसको आधारमा उपनिर्वाचन पश्चात् त्यसबारे निर्णय लिइने ती नेताले बताए ।
‘आमसभा, उत्तेजना र गालीगलौज हुँदैन’
कांग्रेस प्रचाव विभाग प्रमुख तथा केन्द्रीय निर्वाचन संयोजन समिति सदस्य मीन विश्वकर्मा यसपटक चुनावी आमसभा नगर्ने कांग्रेसको तयारी रहेको बताउँछन् ।
उनी उपनिर्वाचन प्रचारप्रसारमा कुनै उत्तेजना, आक्रमक शैली नअपनाइ शालिन, भद्र, शिष्ट प्रतिस्पर्धामा उत्रने तयारी रहेको बताउँछन् ।
‘हामी आमसभा नगर्ने, सानोसानो टोलको बैठक तथा घरदैलो कार्यक्रम गर्ने गरी अघि बढेका छौँ ।
चुनवी अभियान भनेर केन्द्रबाट कुनै नेता नजाने तर सय दिने अभियानमा खटिएका केन्द्रीय नेताले थप जिम्मेवारी लिने तयारी छ,’ उनले भने ।
उनले एमाले र कांग्रेसबिच भद्र सहमति भएको र आमसभा नगर्ने निर्णयमा पुगेको पनि उल्लेख गरे । म आफैँ ओखलढुंगा पुगेर आए ।
त्यहाँ आमसभा गर्ने तयारी भएपनि एमालेका साथीहरूसँग कुरा गरेर दुवै पक्षले आमसभा नगर्ने निर्णयमा हामी पुग्यौँ,’ उनले थपे, ‘धेरै नारा–जुलुस नगरौँ भनेर उहाँहरू पनि सहमत हुनुहुन्छ ।
यो उपनिर्वाचन शालिन झडप र विरोधरहित हुन्छ ।’ विश्वकर्माका अनुसार पार्टीले पुरानै घोषणापत्रमा चुनाव लड्ने निर्णय गरेको छ ।
जे बाचा भएर हिजो (जो बितेर जानुभयो) उहाँहरुले चुनाव जित्नुभयो, अबको उम्मेदवारको प्राथमिकता पनि त्यही हुन्छ ।
बरू उम्मेदवारले यो काम गर्छु भनेर आफ्नो केही थप प्रतिवद्धता राख्न सक्नुहुन्छ,’ उनले थपे, ‘छुट्टै घोषणा पत्र यसपटक छैन र पार्टीले बनाउने तयारी पनि गरेको छैन ।’
यही मंसिर १६ गते ३३ जिल्लाका रिक्त ४४ स्थानीय पदका लागि उपनिर्वाचन हुँदैछ ।
त्यसमध्ये ओखलढुंगा र कैलालीमा कांग्रेसका उम्मेदवार जिल्ला समन्वय समितिमा निर्विरोध निर्वाचित भइसकेका छन् ।
काठमाण्डू, नेपाल राष्ट्र बैंकले उपदान तथा पेन्सन कोषमा रहेको साढे ६८ करोड रुपैयाँ बराबरको रकम मुद्दती निक्षेपमा लगानी गर्ने भएको छ ।
बैंकका अनुसार ‘क’ वर्गका वाणिज्य बैंकमा ५४ करोड ८० लाख, ‘ख’ वर्गका बैंकले १० करोड २७ लाख ५० हजार र ‘ग’ वर्गका राष्ट्रियस्तरका वित्त कम्पनीमा ३ करोड ४२ लाख ५० हजार बराबरको रकम मुद्दती निक्षेपमा राख्न खोजेको हो ।
राष्ट्र बैंकले ‘क’, ‘ख’ र ‘ग’ वर्गका बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई आफूले लिन चाहेको रकम र ब्याजदर प्रस्ताव गर्न आग्रह गरेको छ।
राष्ट्र बैंकले सो रकम एक वर्षका लागि मुद्दती निक्षेपमा राख्न चाहेको हो ।
बैंकले यही मंसिर १० गते राति ७ बजेसम्म आवेदन दिन आग्रह गरेको छ । बैंक तथा वित्तीय संस्था सञ्चालनमा आएको कम्तीमा दुई वर्ष हुनुपर्ने, बैंकको तोकिएको न्यूनतम पुँजीकोष अनुपात कायम भएको, निष्क्रिय कूल कर्जा सापटीको पाँच प्रतिशतभन्दा कम रहेको, खुद तरल सम्पत्ति बैंकले तोकेको न्यूनतम सीमा कायम गरेको लगायतका शर्त राखिएको छ ।
बैंक तथा वित्तीय संस्थाले अन्य थप शर्त राखी प्रस्ताव पेश गर्न पाउने छैनन् । यदि थप शर्त राखेर प्रस्ताव भएको अवस्थामा त्यस्तो शर्त मान्य हुने छैन् ।
कोषको रकम लगानी गर्ने सम्बन्धमा नेपाल राष्ट्र बैंक अवकाश कोष व्यवस्थापन समितिले गरेको निर्णय अन्तिम हुनेछ ।
काठमाण्डू, प्रधानमन्त्री केपी ओलीले कानूनविपरीत काम र अपराध गर्नेलाई सरकारले नछाड्ने स्पष्ट पारेका छन् ।
नेकपा ९एमाले०का काठमाडौँ, ललितपुर र भक्तपुर जिल्ला कमिटीले आज दरबारमार्गमा आयोजना गरेको जागरणसभामा सम्बोधन गर्दै एमालेका अध्यक्ष ओलीले स्थिरता र सुशासनका लागि सोच, विचार गरेरै एमाले र नेपाली काङ्ग्रेस मिलेर सरकार बनाएकाले सरकार त्यस्ता गलत कार्यलाई नियन्त्रण गर्न सक्षम रहेको बताएका हुन् ।
आफूहरुविरुद्ध अनेक हल्ला चलाइए पनि एमाले भ्रमको पछि नदौडिने जनाउँदै उनले कागले कान लग्यो भन्दैमा कागका पछिपछि आकाशतर्फ हेरेर कागका पछिपछि दौडिन आवश्यक नरहेको बताए ।
“आफैँ सरकारी ठगी गर्ने अनि अरूलाई दोष लगाउने, मुख छाड्ने, गाली गर्ने जस्ता काम भएका छन्।
यस्ता कुनै पनि प्रकारको ठगी सह्य हुँदैन। नेपाली जनता आफ्नो संस्कृतिको इतिहास र गौरवलाई कायम गर्दै समृद्ध नेपाल सुखी नेपालीको सङ्कल्पलाई पूूरा गर्न अघि बढ्नेछ।
नेपाली जनता भ्रममा पर्दैननन्’’, प्रधानमन्त्री ओलीले भने, “अलोकतान्त्रिक बाटोबाट अराजकता सिर्जना गरेर समाजलाई भाँड्न खोज्नेहरुले सार्वभौम जनताको भविष्यलाई सङ्कटमा पर्ने प्रयास गरिरहेका छन्।
यसमा हामी सचेत रहनुुपर्छ। हाम्रा लागि देश र जनता प्रमुख कुरा हो। त्यसमा हामी दृढ तथा एकताबद्ध भएर लाग्नुुपर्छ।’’
प्रधानमन्त्री ओलीले आफ्ना सन्तानलाई अकुत सम्पत्ति थुपारेर अरबौँका मालिक बनेकाहरूले आफ्नो विरुद्ध आरोप लगाउँदै हिँडेका स्पष्ट गदै आफूमाथि भ्रष्टाचारको औँला ठड्याउनेलाई बहसमा आउन चुनौती दिए र
अहिलेको समीकरण र सरकारलाई कसैले हल्लाउन नसक्ने बताउँदै प्रधानमन्त्री ओलीले अहिलेको सरकार समाज र समुदायबिच अनेक खालका विद्वेष फैलाउने कार्यलाई निरूत्साहित गर्न लाग्ने बताए ।
बैङ्कको ऋण तिर्नु पर्दैन भन्नेले देशको अर्थतन्त्रलाई ध्वस्त बनाउने उल्लेख गर्दै उनले उद्योगबाट बिलबमोजिम बक्यौता नउठाउने तर बिजुलीको लाइन काट्ने काम पनि देशको अर्थतन्त्र ध्वस्त पार्न खोज्ने शक्तिले गरेको दावी गरे ।
काठमाण्डू, धितोपत्र निष्काशन तथा बाँडफाँट निर्देशिका संशोधन गरिएको छ ।
उक्त निर्देशिकाको नाम “धितोपत्र निष्कासन तथा बाँडफाँट (आठौं संशोधन) निर्देशिका, २०८१” रहेको छ । यो निर्देशिका बोर्डले तोकेको मितिदेखि प्रारम्भ हुनेछ ।
धितोपत्र निष्कासन तथा बाँडफाँड निर्देशिका २०७४ मा परिच्छेद–२क। थप सम्बन्धमा धितोपत्र बाँडफाँड तथा निष्कासन निर्देशिका, २०७४ को दफा ११ पछि परिच्छेद–२क। थपिएको छ ।
यस परिच्छेदमा संयुक्त लगानीको इन्भेष्टमेन्ट कम्पनीको शेयर निष्कासन तथा कारोबार सम्बन्धी विशेष व्यवस्था रहेको छ ।
धितोपत्र निष्कासन तथा बाँडफाँट निर्देशिका, २०७४ लाई संशोधन गर्न वाञ्छनीय भएकोले धितोपत्र सम्बन्धी ऐन, २०६३ को दफा ११८ ले दिएको अधिकार प्रयोग गरी नेपाल धितोपत्र बोर्डले यो निर्देशिका बनाएको हो ।
संयुक्त लगानीको इन्भेष्टमेन्ट कम्पनीको शेयर निष्काशनमा संयुक्त लगानीको इन्भेष्टमेन्ट कम्पनीले शेयर जारी गर्न चाहेमा ऐन, नियमावली तथा यस परिच्छेद बमोजिमको प्रक्रिया पूरा गरी शेयर निष्कासन गर्न सक्ने व्यवस्था छ ।
शेयर निष्कासन गर्दा संयुक्त लगानीको इन्भेष्टमेन्ट कम्पनीले नियमावलीको नियम ९ को उपनियम (१) बमोजिम जारी पुँजीको दश प्रतिशतभन्दा घटी र उनन्चास प्रतिशतभन्दा बढी नहुने गरी नियमावलीको नियम ४१ ख बमोजिम गैरआवासीय नेपालीको लागि मात्र शेयरको निष्कासन गर्नु पर्नेछ ।
संयुक्त लगानीको इन्भेष्टमेन्ट कम्पनी भनेको नेपाल सरकार र गैरआवासीय नेपालीको संयुक्त लगानीको इन्भेष्टमेन्ट कम्पनी हो ।
यस व्यवस्था अनुसार निष्कासन गरिने शेयर गैरआवासीय नेपालीले मात्र खरिद गर्न सक्नेछ । संयुक्त लगानीको इन्भेष्टमेन्ट कम्पनीले प्रिमियम थप गरी शेयर निष्कासन गर्न भने नसकिने उक्त निर्देशिकामा व्यवस्था गरिएको छ ।
एजेन्सी, पाकिस्तानको खैबर पख्तुनख्वाह प्रान्तमा एक यात्रुबाहक बसमा आक्रमण हुँदा ४१ जना मारिएका छन् ।
१६ जना गम्भीर घाइते भएका छन् । पख्तुनख्वाह प्रान्तको कुर्रम क्षेत्रमा विहीबार बन्दुकधारीले आक्रमण गरेका हुन् ।
आक्रमणमा महिला र बालबालिकाहरु पनि मारिएका छन् । आक्रमणको जिम्मा कसैले लिएको छैन् ।
बुधबार पनि खैबर पख्तुनख्वाह प्रान्तमा आक्रमण हुँदा १२ जना सुरक्षाकर्मी मारिएका थिए ।
अफगानिस्तानको सीमा नजिक पर्ने यो क्षेत्रमा सशस्त्र शिया र सुन्नी मुसलमानबीच दशकौंदेखि भूमिसम्बन्धी विवाद छ ।
जुम्ला, कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा कार्यरत स्थायी कर्मचारी तथा शिक्षकहरूका स्तरबृद्धि रोकेको भन्दै शिक्षक तथा कर्मचारीहरू आन्दोलित बनेका छन् ।
प्रतिष्ठानमा कार्यरत ५८ जना शिक्षक तथा कर्मचारीहरूको पक्षमा उच्च अदालत सुर्खेत जुम्ला इजलासबाट मिति २०८१ भाद्र २६ गते फैसला कार्यान्वयन नभए पनि प्रतिष्ठानका उपकुलपति डा.मंगल रावलले फैसला कार्यान्वयनमा आनाकानी गर्दा कर्मचारी तथा शिक्षकहरू आन्दोलित भएका हुन् ।
कार्तिक २६ गतेदेखि आन्दोलनमा उत्रिएका कर्मचारी तथा शिक्षकहरूसँग कार्तिक २७ गते दिउसो ३ बजे पदाधिकारी र आन्दोलनरत पक्षविच भएको दुई पक्षीय वार्ताबाट ५८ जना शिक्षक तथा कर्मचारीहरूको स्तर वृद्धि गर्नका लागि कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानको कार्यकारी परिषद्ले स्तर वृद्धि गर्ने निर्णय गरी अनुमोदनका लागि सभा (सिनेट) मा पेस गर्ने निर्णय भएको थियो ।
कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान जुम्लामा लामो समयदेखि स्थायी रूपमा कार्यरत शिक्षक तथा कर्मचारीहरूको स्तर वृद्धि तथा नियमावली अनुसारको तलब र भत्ता नपाएको भन्दै उनीहरू उच्च अदालत सुर्खेत जुम्ला इजलास पुगेका थिए ।
कार्तिक २८ गते प्रतिष्ठानका कुलपति तथा प्रधानमन्त्री केपी ओलीको अध्यक्षतामा बसेको सभा बैठकबाट पनि उक्त निर्णय अनुमोदन भइसकेको हुँदा पनि प्रतिष्ठानका उपकुलपतिले कार्यान्वयन गर्न नमानेको आन्दोलनरत कर्मचारी इन्द्रराज डाँगीले बताए ।
‘उच्च अदालतको आदेश र प्रधानमन्त्री अध्यक्ष भएको प्रतिष्ठानको सभा बैठकले निर्णय गरिसक्दा पनि उपकुलपति रावलले नियतवश आलटाल गर्दा हामी आन्दोलित हुनुपरेको छ,’ उनले भने, ‘उपकुलपति अदालत र प्रतिष्ठानको सिनेट भन्दा माथि हुँ भन्ने जस्तो घमन्ड देखाइराखेका छन् ।’
उच्च अदालत र प्रतिष्ठानको सभा (सिनेट) ले गरेको निर्णयलाई उपकुलपति डा। रावलले कार्यान्वयन नगर्दा आन्दोलनरत कर्मचारी तथा शिक्षकले मंसिर ३ गतेबाट प्रतिष्ठानको शैक्षिक भवन, पदाधिकारी कार्यकक्ष र सम्पूर्ण प्रशासनमा तालाबन्दी गरी आन्दोलनमा उत्रिएका हुन् ।
प्रतिष्ठानमा ताला लागेको एक साता बित्न लाग्दा पनि उपकुलपतिलाई भने कुनै चासो र चिन्ता नभएको कर्मचारी तथा शिक्षकहरूको आरोप छ ।
आन्दोलनका कार्यक्रमहरू अन्तर्गत आवश्यक छलफल तथा सहजीकरणको लागि मंसिर ४ गते जिल्ला समन्वय समितिको सभा हल र मंसिर ५ गते जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा बसेको सर्वदलीय बैठकमा समेत प्रतिष्ठानका पदाधिकारीहरू सो विषयप्रति संवेदनशील नभएकाले कुनै पनि निर्णय हुन सकेन ।
मंसिर ४ गते बसेको सर्वदलीय बैठकको निर्णय अनुसार आन्दोलनरत पक्षबाट मंसिर ५ गतेदेखि ओपिडी सेवा बन्द गर्ने कार्यक्रम रहेकोमा ओपीडी सेवा हाललाई बन्द नगरिदिनका लागि अनुरोध गर्ने निर्णय अनुसार हाल अस्पतालका सम्पूर्ण सेवाहरू सञ्चालनमा रहेको छन् ।
सर्वदलीय बैठकमा प्रतिष्ठानका पदाधिकारी र आन्दोलनरत पक्षले आन्तरिक रूपमा छलफल गरी निकासमा पुग्नुपर्ने भनिएता पनि उपकुलपति स्वयम उदासीन बनेको आन्दोलनकारीको भनाइ छ ।
उपकुलपति स्वंयम २०७४ चैत्र ९ गते कार्यकारी परिषद्को निर्णयबाट मात्र बढुवा भई मिति २०७७ पुस २० गते प्रतिष्ठानको कुनै पनि नियममा नभएको थप जिम्मेवारी सोही कार्यकारी परिषद्बाट लिई उपकुलपति पदमा नियुक्त भई हालसम्म उपकुलपति वनेका हुन् ।
२०८१ कार्तिक २७ गते शिक्षक तथा कर्मचारीहरूलाई कार्यकारी परिषद्ले बढुवा गर्ने निर्णय गरी कार्तिक २८ गतेको सभाको बैठकले समेतले सो निर्णय अनुमोदन गरिसक्दा पनि उपकुलपतिले व्यक्तिगत स्वार्थका कारण शिक्षक तथा कर्मचारीहरूलाई बढुवा गर्न आलटाल गरिरहेको उनीहरूको आरोप छ ।
काठमाण्डू, साताको कारोबारको अन्तिम दिन शुक्रबार सुनको मूल्य तोलामा १ हजार ५०० रुपैयाँ बढेको छ ।
नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका अनुसार बिहीबार तोलामा १ लाख ६४ हजार रुपैयाँमा कारोबार भएको छापावाल सुनको मूल्य शुक्रबार बढेर तोलामा १ लाख ६५ हजार ५०० रुपैयाँ पुगेको हो ।
अघिल्लो दिन पनि सुन तोलामा १ हजार रुपैयाँ बढेको थियो । यस्तै महासंघका अनुसार चाँदीको मूल्य तोलामा १ हजार ९४० रुपैयाँ कायम भएको छ ।
अघिल्लो दिन चाँदीको मूल्य तोलामा १ हजार ९२५ रुपैयाँ कायम भएको थियो । जसअनुसार शुक्रबार तोलामा १५ रुपैयाँ बढेर कारोबार भएको हो ।
रसुवा, प्रहरीले दुई किलो सुनसहित रसुवाबाट एक जनालाई पक्राउ गरेको छ ।
कालिका गाउँपालिका-१ ग्राङबाट सुनसहित गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका–३ ब्रिद्धिम बस्ने ३४ वर्षीय कर्मा सोनाम लामालाई पक्राउ गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय रसुवाका डीएसपी केशव भट्टराईले जानकारी दिए ।
अस्थायी प्रहरी पोष्ट ग्राङबाट खटिएको प्रहरीले कालिकातर्फ जाँदै गरेको बागमती प्रदेश ०२-०४३ प २४३४ नम्बरको मोटरसाइकललाई जाँच गर्ने क्रममा लामाले लगाएको दुवै जुत्ताभित्र लुकाई छिपाई ल्याएको उक्त सुन फेला पारी पक्राउ गरिएको हो ।
आवश्यक अनुसन्धान र जाँचका लागि राजश्व अनुसन्धान विभागमा पठाइएको प्रहरीले जनाएको छ ।
