Month: February 2022

काठमाडौं । आईसीसी विश्वकप क्रिकेट लिग २ अन्तर्गत जारी खेलमा स्कटल्याण्डले नेपाललाई २७५ रनको चुनाती दिएको छ ।

कीर्तिपुरस्थित त्रिवि क्रिकेट मैदानमा जारी खेलमा टर हारेर ब्याटिङको निम्तो पाएको स्कटल्याण्डले पूरा ओभरको समाप्तिमा ९ विकेट खर्चिएर २७४ रन जोडेको हो ।

स्कटल्याण्डका लागि माइकल लिस्कले ८५ बलमा ३ चौका र ९ छक्कासहित १०७ रनमा नट आउट रहे । नेपालका लागि सन्दीप लामिछानेले ३,  कुशल मल्लले २,  सोमपाल कामी, कुशल भुर्तेल र दीपेन्द्र सिंह ऐरीले समान १-१ विकेट लिए ।

मानव शरीरमा हुने सिमी आकारको दुई अंग नै मृगौला हो । प्रत्येक मृगौला हाम्रो मुठी बराबरको हुन्छ । यसको आकार ११ से.मि. लम्बाई, ६ से.मि.चौडाई ३ से.मि. मोटाई र तौल १५० ग्राम हुन्छ । मृगौला पेटको पछिल्लो भागमा मेरुदण्डको तल्लो भागमा सुरक्षित हुन्छ ।
मृगौलाको कार्य :
-मृगौला शरीरमा हुने धेरै गतिविधिको उर्जाघर मानिन्छ । मृगौलाको महत्वपूर्ण कार्यहरु यसप्रकार छन :-
-रगत छान्नु मृगौलाको एक महत्वपूर्ण काम हो । छानिएकाबाट आवश्यक तत्व पुनः सोस्ने गरी शरीरमा नै पठाउने तथा अनावश्यक दूषित पदार्थ  पिसाव माफर्त बाहिर निष्कासन गरी शरीर स्वास्थ र सन्तुलित राख्ने काम गदर्छ ।
-शरीरमा आवस्यक तरल पदार्थको सन्तुलन कायम राख्दछ ।
-शरीरमा अम्ल र क्षारीय स्तर सन्तुलन कायम गरी शरीर स्वास्थ राख्दछ ।
-रेनिन इन्जाइमको उत्पादन गरी रक्त चापलाई नियन्त्रणमा राख्दछ ।
-हर्मोनको उत्पादन गरी रक्त कोषिका वृद्धि गर्न मद्वत गदर्छ ।
– भिटामिन डी लाई सक्रिय बनाई हड्डीलाई मजबुत बनाउँदछ ।
-शरीरको काम निरन्तर र सही तरिकाबाट हुनको लागि शरीरमा भएको खनिज र अन्य रसायनको मात्रालाई सन्तुलनमा राख्नु ।

मृगौला रोग भनेको के हो ?

स्वास्थ व्यक्तिका दुवै मृगौलाले संयुक्त रुपमा प्रति मिनेट १०० देखि १३० मिलीलिटर (मिली) सम्म रगत छान्ने काम ९ाष्तिचबतष्यल० गर्दछ । साथै पिसाब मार्फत अनावश्यक तथा दुषित पदार्थ शरीरबाट बाहिर निष्काशन गदर्छ । तर कुनै पनि कारणले गर्दा यसरी छान्ने क्षेमता ह्रास आएमा मृगौलाको रोग लागेको भन्नुपर्ने हुन्छ ।

मृगौला रोगलाई दुई भागमा विभाजन गरिएको छ
१. मृगौलाघात
२. दीर्घकालीन मृगौला रोग

१. मृगौलाघातः 
मृगौलाको कार्य क्षमता अकास्मात वा तिब्र रुपले ह्रास आउँछ । जसमा पिसावको निष्काशन कम  हुन्छ । (पिसावको निष्काशन कम वयस्कमा प्रति दिन ४०० m िभन्दा, केटाकेटीमा ०.५ m भन्दा कम हुन्छ ।) मृगौलाघात सामान्यतमा उपचार गर्न सकिन्छ ।
२. दीर्घकालीन मृगौला रोग 
दीर्घकालीन मृगौला रोग भनेको मृगौलामा तीन महिना वा सो भन्दा बदी समयदेखि क्षतिको अवस्थामा हुनु अथवा मृगौलाको कार्यक्षमतामा
ह्रास हुुनु हो । मृगौलाको कार्य क्षमता १५५ भन्दा कम हुँदा दीर्घकालीन मृगौला रोगले विफल वा मृगौलाको अन्तिम अवस्था  सिर्जना गर्न सक्छ ।
मृगौलामा खराबी आउनाका कारणहरु :
मृगौला कुनै एक वा अनेक कारणहरुले गर्दा खराब हुन सक्दछ । मृगौला खराब हुनु भनेको नै मृगौलामा रोग लागेको भन्ने बुझ्नुपर्ने हुन्छ । अकस्मात तीब्र रुपले रोगका कुनै लक्षण थाहा नै नपाईकन वा हेलचेक्राई गर्दागर्दौ दीर्घकालीन मृगौला खराब हुनु सक्दछ ।

(क) मृगौलाघातका कारणहरु 
दुखाई कम गर्ने औषधिको अत्याधिक तवरले प्रयोग भएमा 
– वंशानुगत रोग
– युरिक एसिडको मात्रा बढी भई बारम्बार बाथ भएमा
– मृगौलाको दुवैर्तफ रक्तनली साँघुरिएमा ।
– मृगौलामा भएका स-साना नलीहरु र वरिपरिको भाग सुन्निएमा

मृगौला रोगका लक्षणहरु :
मृगौलाको कार्यक्षमतामा ह्रास हुँदै आएपछि तत्काल देखापर्ने लक्षणहरु यस प्रकार छन् :
१. शुरुमा रातको समयमा धेरै पटक पिसाब गर्न उठिरहनु पर्ने ।
२. शरीरका अंगहरु खासगरी हात , खुट्टा, अनुहार सुन्निने ।
३. रक्तअल्पताले गर्दा,हिंड्दा सास बढ्ने र थकान महुसुस हुने ।
४. वाकवाकी लाग्ने तथा खानामा रुची कम हुँदै जाने ।
५. क्रमिक रुपमा वा अचानक पिसावको मात्रा कम हुँदै जाने ।
६. छाला सुख्खा हुने र चिलाउने ।
७. राती खुट्टाको मासु गल्ने र फर्किने ।
८. राती निन्द्रा नलाग्ने तथा कुनै काममा ध्यान नजाने ।
९. थकाई र कमजोरी महसुस गर्ने ।
१०. महिनाबारी गडबडी हुने ।
११. बेलाबखत बेहोस हुने वा काप्ने ।
१२. रक्तचाप बढ्दै जाने ।
मृगौला रोगको जोखिमका कारणहरु :-

– मधुमेह
– उच्च रक्तचाप
– मुटुरोग
– धुम्रपान
– मोटोपना
– उच्च कोलेष्टोल
– मृगौला रोगको पारिवारिक पृष्ठभूमि
– ६५ वर्ष वा सो भन्दा बढी उमेर भएका व्यक्ति
मृगौला रोगका जटिलताहरु
दीर्घकालीन मृगौला रोगले प्राय शरीरको सबै अंगहरुलाई असर गर्छ । सम्भावित जटिलहरु निम्न छन् ।
– तरल पदार्थ उचित मात्रामा निष्कासन नहुँदा पाखुरा र खुट्टा सुन्निने, रक्तचाप बढ्ने वा फोक्सोमा पानी  जम्ने हुन सक्छ ।
– अचानक रगतमा पोटासियमको मात्रा बढ्नु , जसले तपाईको मुटुको कार्यलाई बिगार्छ र जीवन नै खतरामा पार्न सक्छ ।
– मुटु र रक्तबाहिनी रोग ।
– हड्डी कमजोर हुने, भाँचिने जोखिम बढ्नु ।
– रक्तअल्पता हुनु ।
– यौन क्षमता घट्नु वा दुर्वलता ।
– केन्द्रिय स्नायु प्रणालीमा क्षति जसले ध्यान गर्नमा समस्या, व्यक्तित्वमा परिवर्तन ।
– प्रतिरक्षा क्षमता घट्नु, जसले तपाईलाई कमजोर बनाउँछ र संक्रमणको खतरा बढी हुन्छ ।
– मुटुलाई ढाक्ने झिल्ली सुन्निनु ।
– गर्भावस्थामा हुने कठिनाईहरुले आमा र भु्रण जोखिममा हुन्छ ।
– मृगौलामा अपूरणीय क्षती गराउन सक्छ परिणामस्वरुप बाँच्नको लागि डायलाईसिस वा मृगौला प्रत्यारोपण गनुपर्ने हुन्छ ।
परीक्षण र रोग पत्ता लगाउनु
तपाईलाई दीर्घकालीन मृगौला रोग छ भनी निश्चित गर्नको लागि परीक्षण र कार्यविधिको आवश्यकता पर्छ, जस्तै :-
 रगत परीक्षण :- अनावश्यक तत्वको मात्रा तपाईको रगतमा कति छ भन्न पत्ता लगाउनको लागि मृगौलाको कार्य परीक्षण गरिन्छ, जस्तै: क्रिएटिनिन र यूरिया ।
 पिसाब परीक्षण :- तपाईको पिसाबको नमूना परीक्षण गर्दा केही असामान्य छ भने देखाउँछ जसले दीर्घकालीन मृगौला रोगको कारण पत्ता लगाउन पनि मद्दत पु¥याउँछ ।
 इमेजिङ् परीक्षण:- तपाईको मृगौलाको बनाट र आकार निर्धारित गर्नको लागि अल्ट्रासाउण्ड गर्न सल्लाह दिइन्छ । कुनैकुनै स्थितिमा अन्य इमेजिङ् परिक्षणहरु पनि प्रयोग हुन्छ ।
मृगौला रोगको उच्च खतरामा रहेका व्यक्तिहरुलाई रोकथामका उपायहरुः
 नियमित स्वास्थ्य परिक्षण
 मधुमेह र उच्च रक्तचापका लागि दिइएको उपचारको अनुसरण गर्ने
 अत्याधिक तौललाई घटाउने
 धुम्रपान बन्द गर्ने
 अनावश्यक औषधि सेवन नगर्ने
 अत्याधिक मदिरापान नगर्न
 नुनिलो र प्रोटिनयूक्त खाना कम खाने
 दीर्घकालीन मृगौला रोगको डायलिसिस गर्नु अगाडिको उपचार
 तपाई चिकित्सा अवस्था व्यवस्थित गर्न चिकित्सकको सहयोगमा लिने :- यदि तपाईमा रोग वा त्यस्तो कुनै अवस्था छ जसले मृगौला रोगको खतरा बढाउँछ भने नियन्त्रणको लागि चिकित्सकसँग परामर्श लिने ।
खाना
 प्रोटिनयुक्त खानामा नियन्त्रण गर्ने,
 रातो मासु (खसी, राँगा नखाने)
 माछा वा कुखुरा दैनिक एक दुई सानो टुक्रा खाने
 दूध तथा दूधबाट कनेका पदार्थ कम खाने
 हरियो सागसब्जीबाट पोटासियम हटाउनको लागि उम्लेको पानीमा करिब आधा घण्टासम्म डुबाउने र निकाली पकाएर खाने
 अत्याधिक पोटासियमयुक्त फल ( अंगुर,अनार,केरा,सुन्तला,मौसम ) नखाने

काठमाडौं । नेपाल वायुसेवा निगमले यात्रुहरूको सुविधालाई ध्यानमा राखेर आज (फागुन ५ गते) देखि अन्तर्राष्ट्रिय टिकट बिक्री कक्ष साँझ ७ बजेसम्म खुल्ला गर्ने भएको छ ।

निगमले बिहीबार सूचना जारी गर्दै टिकट काउन्टर बिहान ९ बजे देखि बेलुका ७ बजे सम्म खुल्ला रहने व्यवस्था गरेको जानकारी गराएको छ ।

साथै शुक्रवार, शनिवार र सार्वजनिक बिदाको दिन पनि बिहान १० बजे देखि बेलुका ५ बजेसम्म बिक्री कक्ष खुल्ला रहने निगमका प्रवक्ता अर्चना खड्काले जानकारी दिनुभयो ।

काठमाडौँ । नेपाली बजारमा शुक्रबार सुनको मूल्य तोलामा ५ सय रुपैयाँले घटेको छ ।

नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका अनुसार आज छापावाल सुनको मूल्य प्रतितोला १ लाख २ हजार ५ सय रुपैयाँ कायम भएको छ । हिजो बिहिबार छापावाला सुनको प्रतितोला १ लाख ३ हजार रुपैयाँमा कारोबार भएको थियो । यस्तै आज तेजाबी सुनको मूल्य समेत १ लाख २ हजार रुपैयाँ कायम भएको छ ।

यता चाँदीको मूल्य भने १० रुपैयाँले घटेको छ । आज चाँदीको मूल्य १ हजार २७५ रुपैयाँमा कारोबार भइरहेको महासंघले जनाएको छ । अघिल्लो दिन चाँदीको मूल्य १ हजार २८५ रुपैयाँमा कारोबार भएको थियो । 

काठमाडाैं । भारत आयल कर्पोरेसन (आईओसी) ले पेट्रोलियम पदार्थको घटेको मूल्यसूची पठाएको छ। आईओसीले पठाएको नयाँ मूल्य सूचीअनुसार डिजेल, पेट्रोल र हवाई इन्धनको मूल्य फेब्रुअरी १६ मा घटाएर नेपाल आयल निगमलाई पठाएको हो।

नयाँ मूल्यअनुसार पेट्रोलमा प्रतिलिटर एक रुपैयाँ ९७ पैसा, डिजेलमा प्रतिलिटर ६ रुपियाँ ४० पैसा र हवाई इन्धनमा प्रतिलिटर ३ रूपियाँ ८८ पैसा मूल्य घटेर आएको नेपाल आयल निगमले जनाएको छ ।

हाल नेपाली बजारमा पेट्रोलको मूल्य प्रतिलिटर १७८ र डिजेलको मूल्य प्रतिलिटर १७५ रुपैयाँ कायम छ। यसअघि माघ २३ गते मूल्य बढेर आएको भन्दै निगमले पेट्रोल र डिजेलको मूल्य प्रतिलिटरमा तीन/तीन रुपियाँ मूल्य बढाएको थियो।

आयल निगमका अनुसार आईओसीलाई ११ अर्ब रुपैयाँ तिर्न बाँकी छ । आईओसीले नेपाल आयल निगमलाई १५–१५ दिनमा इन्धनको नयाँ मूल्यसूची पठाउँछ । आयल निगमले भने मूल्य घटाउने वा नघटाउने भन्ने बारेमा निर्णय गरिसकेको छैन् ।

काठमाडौं । काठमाडौं उपत्यकाका मेयर बालेन्द्र शाह बालेनले सर्वोच्च अदालतको फैसलाको स्वागत गरेका छन् । सर्वोच्चले निर्वाचन आयोगले निर्वाचन खर्च ढिलो बुझाएबापत स्थानीय जनप्रतिनिधिहरुसँग माग गरेको जरिवाना कार्यान्वयन नगराउन अन्तरिम आदेश जारी गरेपछि बालेनले आदेशको स्वागत गरेका हुन् ।

उनले सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा अदालतको अन्तरिम आदेश राख्दै आफूहरुले समयमा नै आयोगमा खर्चको विवरण बुझाउन गएको तर तोकिएबमोजिम नभएका कारण आयोगले दर्ता नगरेको उल्लेख गरे । तीसौं दिनमा बिदा रहेकाले आफ्रहरुले ३१ औं दिनमा विवरण बुझाएको बालेनले लेखेका छन् ।

विवरण समयमा नबुझाएकै जरिवाना कति हुनुपर्ने, कुनै पनि कानूनी भूलको जरिवाना जति पनि राख्न पाइन्छ भन्दै उनले प्रश्न पनि गरेका छन् ।

अदालतको आदेशले निर्वाचित सवा एक लाख जनप्रतिनिधिहरुलाई राहत भएको उनले उल्लेख गरेका छन् । जरिवाना तिर्नसक्ने ल्याकतको हुनुपर्ने पनि उनले धारणा राखेका छन् ।

काठमाडौँ । आईसीसी विश्वकप लिग टू अन्तर्गतको नेपाल सिरिजमा घरेलु टोलीले आज शुक्रबार स्कटल्याण्डसँग खेल्दैछ ।

भारतमा हुने एक दिवसीय विश्वकपको छनोटको रूपमा रहेको आईसीसी लिग टू अन्तर्गतको नेपाल त्रिकोणात्मक सिरिज जारी रहेको छ ।

तीन खेल अगावै विश्वकप लिग टूको विजेता बनेको स्कटल्यान्डविरुद्ध नेपालको खेल हुदैछ । टियु मैदानमा हुने खेल बिहान ९ बजेबाट सुरु हुनेछ ।

सिरिजमा नेपाल २५ खेलमा २० अङ्क जोडेर छैटौँ स्थानमा रहेको छ । स्कटल्याण्ड ३३ खेलमा २३ मा जित र ८ मा हारका साथ ४८ अङ्कका साथ तीन खेल लगावै विश्वकप लिग टूको च्याम्पियन भइसकेको छ ।

स्कटल्यान्डविरुद्ध नेपालले एक दिवसीय अन्तर्राष्ट्रियमा चार खेल खेलेकोमा १ मा मात्र जित हात पारेको छ । त्यसकारण स्कटल्याण्ड नेपालका लागि सहज प्रतिद्वन्द्वी होइन ।

पहिलो खेलमा नामिबियालाई पराजित गरेका दुवै टोली आज दोस्रो जितको खोजीमा रहेका छन् । स्कटल्याण्डसँग पहिलो पटक घरेलु भूमिमा खेल्दै गरेको नेपाल जित निकाल्न चाहन्छ ।

नेपाली टोली :

रोहित पौडेल, कुशल भुर्तेल, आसिफ शेख, ज्ञानेन्द्र मल्ल, कुशल मल्ल, दीपेन्द्र सिंह ऐरी, सन्दीप जोरा, सोमपाल कामी, करण केसी, ललित राजवंशी, सन्दीप लामिछाने, गुलशन झा, भिम सार्की, सूर्य तामाङ