February 10, 2022
श्रमस्विकृतीको क्षेत्रमा प्राविधिक क्रान्ति: श्रम कार्यालय सुनसान
काठमाडौँ-ताहाचलस्थित वैदेशिक रोजगार कार्यालय हिजोआज सुनसान भएको छ ।
पहिले त्याहाको भिडभाड देखेका मानिसहरु अजकाल त्यता पुगे भने त्याहाको सुनसान बातावरण देख्दा अच्चममा पर्ने गर्दछन् ।
सोल्टीमोड भित्र रहेको वैदेशिक रोजगार कार्यालय मालपोत तथा यातायातको कार्यालय भन्दा बढी भिडभाड हुने कार्यलय थियो ।
सरकारको कागजमुक्त प्रशासन सेवा नीतिका कारण यो सम्भब भएको हो ।
पहिले वैदेशिक रोजगारीमा जान श्रम स्वीकृति लिने युवाहरुको विहान ४ बजे देखी भिड लाग्ने गरेको उक्त कार्यलय आजभोली सुनसान भएको हो ।
अहिले संस्थागत श्रम स्विकृतीका लागी म्यानपावरका प्रतिनिधी तथा केही महिला मात्र श्रमस्विकृतीका लागी कार्यलय जाने गरेका छन् ।
सबैकाम अनलाईन मार्फत हुने भएपछी त्याहा कार्यरत ब्यस्त कर्मचारी अहिले फुर्सदिला भएका छन् ।
उनीहरुको कामको तनाब साथै अतिरिक्त आम्दानी समेत घटेको छ ।
विगतमा पाइला पाइलामा भेटिने विचौलियाहरु अहिले उक्त कार्यालयबाट पलाएन भएका छन् ।
साथै श्रमस्विकृति लिन आउने युवाहरु बिचैलियाबाट ठगिनुपर्ने बाध्यताबाट मुक्त भएका छन् ।
उनिहरुले घरमै रहेर अनलाईन मार्फत श्रमस्विकृती प्राप्त गर्ने वातवरण श्रृजना भएको छ ।
वस्तविक रुपमा भन्नुपर्दा श्रमस्विकृतीको क्षेत्रमा प्राविधिक क्रान्तिनै भएको छ ।
एक महिना अघिसम्म श्रम स्वीकृति लिनेको भिड बिहान ४ बजे नै कार्यालयको गेटमा हुन्थ्योे ।
भीड व्यवस्थापन गर्न प्रहरीको ठूलो टोली नै त्यता परिचालन गराउनुपर्ने बाध्यता थियो ।
श्रम स्वीकृति लिन आउनेलाई लक्षित गरी धेरै साना ठूला व्यवसाय त्यसक्षेत्रमा फस्टाएका थिए ।
कार्यालय अगाडि म्यादी बीमा गर्ने, अनलाइन फारम भरिदिने लगायतका बिचैलियाको रजगज थियो ।
वैदेशिक रोजगार कार्यालयले अनलाइन मार्फत श्रमस्विकृती जारी गर्न थालेसँगै युवाहरुले श्रम स्विकृतीकालागी भोग्ने गरेको हैरानीबाट मुक्त भएका छन् ।
श्रम स्विकृतीका लागी युवाहरु गाउबाट २-३ दिन अगाडीनै काठमाडौ आउनुपर्ने बाध्यता समेत हटेको छ ।
कार्यालयले गत वर्षदेखि नयाँ श्रम स्वीकृति अनलाइनबाट जारी गर्दै आएकामा यही माघ २ गतेदेखि पुनः श्रम स्वीकृति पनि अनलाइनबाटै दिन थालेको हो ।
पुनः श्रम स्वीकृति अनलाइनबाटै दिन थालेको पहिलो दिन नै ८५५ जनाले अनलाइनबाट पुनः श्रम स्वीकृति लिएको कार्यलयले जनाएको छ ।
हाल दैनिक एक हजार भन्दा धेरैले अनलाइन प्रणालीबाट पुनः श्रम स्वीकृति लिएको कार्यालयकी निर्देशक मुक्ता बास्कोटाले जानकारी दिइन ।
यसअघि दैनिक एक हजार बढी सेवाग्राहीको भौतिक उपस्थितिमा सेवा प्रवाह गर्दा कोरोना संक्रमण बढ्ने, कर्मचारी र सेवाग्राहीबीच अनुचित आर्थिक लेनदेन हुने गुनासो आउने गरेको थियो ।
त्यस्तै सेवाग्राहीको चाप बढी हुँदा कर्मचारीले रातिसम्म काम गर्नुपर्ने बाध्यता थियो ।
कार्यालयले संस्थागत श्रम स्वीकृति, पुनः श्रम स्वीकृति र व्यक्तिगत श्रम स्वीकृति दिँदै आएको छ ।
कार्यालयबाट औसत प्रतिदिन एक हजार ५६५ को अन्तिम श्रम स्वीकृति जारी हुने गरेको छ ।
अनलाइनमा कागजात जाँच गर्न समय लाग्ने भएकाले कार्यालयले श्रम स्वीकृतिका लागि तीन दिन अगाडि अनलाइन फाराम भर्न आग्रह गरेको छ ।
अहिले श्रम स्वीकृति लिन कार्यालयमा जानैपर्ने बाध्यता भने छैन ।
संस्थागत रुपमा भने म्यानपावरका प्रतिनिधिहरु जाने गरेका छन् ।
कार्यलयले महिलाहरुका हकमा भने कार्यालयले स्वयं व्यक्ति नै उपस्थित हुनुपर्ने नियम बनाएको छ ।
सोझा सिधालाई महिलालाइ ललाई फकाइ विदेशमा बेचिने गरेको घटना सार्वजनिक भएसँगै कार्यलयले कडाइ गरेको हो ।
कतिपय सानो दुधे बच्चा समेत छाडेर विदेश जान खोज्ने हुन्छन् । उमेर नपुगेका तथा सानो बच्चा भएकाहरुलाई भने विभागले श्रम स्वीकृति दिँदैन ।
यसकारण पनि महिलाहरुलाई कार्यालयमै बोलाउनु पर्ने उनी बताउँछिन् । विदेशमा काम गर्ने श्रम स्वीकृति लिन बीमा अनिवार्य गरिएको छ ।
यसअघि बीमा गर्नका लागि कार्यालय अगाडि राखिएका बीमा कम्पनीहरुका सम्पर्क व्यक्तिसँग बीमा गराउने गरिएको थियो ।
यो पनि अब अनलाइन वा आफ्नो नजिकको बीमा कम्पनीमा गएर गर्न सकिनेछ । म्यादी जीवन बीमाको शुल्क उमेरअनुसार लाग्नेछ ।
कल्याणकारी कोषमा प्रत्येक श्रमिकले एक हजार ५०० रुपैयाँ बुझाउनुपर्छ ।
जीवन बीमा र कल्याणकारी शुल्क ३५ वर्षसम्मका लागि पाँच हजार २०८, ३६ देखि ५० वर्षसम्मका लागि ६ हजार ४३१ र ५१ वर्षदेखि माथिका लागि १० हजार ९६३ रुपैयाँ तिर्नुपर्छ ।
कार्यालयले बीमा र कल्याणकारी शुल्कबाहेक अतिरिक्त रकम नबुझाउन सेवाग्राहीमा अनुरोध गरेको छ ।
यसबाहेक केही व्यक्तिगत श्रम स्वीकृति लिनका लागि पनि कार्यालय पुग्ने गरेका छन् ।
निर्देशक बास्कोटाका अनुसार धेरै हतार भएकाहरु दैनिक ३० जना हाराहारीमा कार्यालय पुग्छन् ।
अनलाइनबाट स्वीकृति पाउनका लागि तीन दिन समय लाग्छ ।
भेरिफाइ हुन समय लाग्ने भएकाले तत्कालै उडिहाल्ने टिकट भएकाहरु कार्यालय आउने गरेको कार्यलयले जानकारी दिएको छ ।
श्रमस्विकृतीको क्षेत्रमा प्राविधिक क्रान्ति: श्रम कार्यालय सुनसान
प्रकाशित मिति:February 10, 2022
